De redenatie: met de opkomst van internet is geen zwaar notebook meer nodig.
Programma’s voor e-mail, tekstverwerking of fotobewerking gebruik je
allemaal online en hoef je niet meer op je pc te installeren. Dus heb je
voldoende aan een kleine, lichte laptop met goede internetmogelijkheden.

De fabrikanten spelen zo in op een belangrijke trend in de IT: de
verschuiving van de desktop naar internet. Tot voor kort stonden alle
programma’s op de pc, maar steeds meer software is ook overal online
beschikbaar.

Maakt de netbook de fabrikanten daarmee tot visionairs? Nee, het is eerder een
bijeffect van een andere ontwikkeling. De spotgoedkope minilaptop startte
ooit als een product voor de derde wereld.

Het goedbedoelde, maar enigszins geflopte One Laptop Per Child-project (OLPC)
van Nicholas Negroponte, vormde de eerste aanzet. Hij wilde kinderen in de
derde wereld een laptop laten gebruiken onder de honderd dollar.

OLPC was vooral bedoeld voor educatiedoeleinden. Toegang tot de
informatie van internet had prioriteit. Overal werd op beknibbeld, behalve
op de mogelijkheid om contact te leggen met het web.

Er bestonden al andere, met de OLPC vergelijkbare, initiatieven. Intel bouwde
bijvoorbeeld zijn Classmate PC. Maar het was Asus die de spotgoedkope laptop
een andere richting in duwde. Die Taiwanese computerbouwer besloot zich met
zijn versie, de Eee-pc, niet te beperken tot de derde wereld.

Asus zag juist mogelijkheden op de westerse markten. Het bleek een gouden
greep. Het bedrijf startte de verkoop halverwege oktober 2007. Aan het einde
van dat jaar waren 300.000 exemplaren verkocht. In 2008 verwacht Asus er
enkele miljoenen te kunnen verkopen.

Andere pc-bouwers keken ernaar en deden het na. Acer, Dell, HP en MSI
zijn maar een paar voorbeelden. Ook Lenovo (vroegere pc-divisie van IBM)
springt op de kar. Het bedrijf lanceerde deze week de Ideapad S9 en S10.

Intel plakte eerder dit jaar een 'stikker' op de spotgoedkope laptop. Het
bedrijf noemde het apparaat een netbook, een notebook gericht op
internettoegang. Een nieuw segment was geboren.

Op zich is segmentatie in de computerbranche niets raars. Zo bestaan al
speciale apparaten voor gamers, voor onderweg, voor liefhebbers van
multimedia, voor zakenmensen en als vervanger van de traditionele desktop op
het bureau. Het is een beproefde manier om nieuwe behoeftes met hogere
winstmarges te creëren.

En toch is de spotgoedkope laptop een vreemde eend in de bijt. Ten eerste
omdat het netbook goedkoop is, terwijl eerdere segmentatie vooral was
bedoeld om hogere prijzen te kunnen vragen. Maar belangrijker nog is de
achterliggende implicatie van het netbook.

De branche insinueert eigenlijk dat voor veel gebruikers een zware
laptop helemaal niet meer nodig is. Een standaard internetverbinding is met
toenemende rol van het web voldoende. Verder kun je prima toe met beperkt
werkgeheugen, beperkte opslag en een mindere processor.

Kortom, hoe verder ons gebruik van IT zich verplaatst naar internet, des te
minder hebben we een zwaar uitgeruste computer nodig. Op zich geen nieuwe
visie, maar wel is het opvallend dat de computerindustrie dit nu lijkt te
onderschrijven. Want de gevolgen voor de hele branche kunnen groot zijn.

De prijsdruk, nu al groot, zal nog verder aanzwellen. Verschillende segmenten,
zoals het goedkope instapmodel (zo’n 150 euro duurder dan een netbook) en de
huidige laptops voor onderweg, zullen moeten vechten tegen een nieuwe
concurrent. Bovendien gaat de gemiddelde omzet per laptop omlaag.

De computerindustrie zal er daarom veel aan gelegen liggen het netbook
als extraatje in de markt te zetten. Dus als handig apparaatje naast de
huidige desktop of laptop. Analist IDC verwacht dat dit de groei zal
afremmen.

Bovendien, aldus IDC, zal de consument er eerder voor kiezen om iets meer uit
te geven voor een volledig uitgeruste laptop. Dus een echte doorbraak ziet
het onderzoeksbureau nog niet. Wel een sterke groei. In 2007 werden minder
dan 500 duizend exemplaren verkocht. In 2012 zullen dat er naar verwachting
ruim 9 miljoen zijn. Op een markt van dan meer dan 200 miljoen laptops.

Alleen in de onderwijsmarkt voorziet IDC een echte doorbraak. Hier zal het
netbook ongeveer een derde van de totale verkoop voor zijn rekening nemen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl